Czym jest dochód pasywny i jak można go wygenerować?

Dochód to z wielu perspektyw najważniejszy wyznacznik rentowności danej inwestycji czy generalnej sytuacji finansowej wybranego podmiotu, gospodarstwa domowego lub konkretnej osoby. Jednym z jego rodzajów jest dochód pasywny, który – z założenia – nie wymaga szczególnego zaangażowania, a mimo wszystko dostarcza dodatkowych środków. Co warto o nim wiedzieć, z jakich źródeł można go czerpać i czy faktycznie „nie wymaga zaangażowania”?

Dochód jako podstawowa kategoria finansowa

Zanim dokładnie rozpatrzy się definicję dochodu pasywnego, warto bliżej przyjrzeć się szerszemu pojęciu, czyli dochodowi w ogóle. Określa się nim wszelkie wpływy, jakie osiąga się w określonym czasie (najczęściej rozpatrywane są w zakresie konkretnego miesiąca czy roku podatkowego), przy jednoczesnym odjęciu kosztów, których poniesienie było konieczne do ich uzyskania. Dochód stanowi jedną z podstawowych i kluczowych kategorii ekonomicznych. Uznawany jest za wypadkową przedsiębiorczości danej jednostki oraz określonych czynników, które mają tza. moc wytwórczą (jak np. sama praca, kapitał finansowy czy posiadana ziemia).

W wielkim skrócie można zatem stwierdzić, że jest to określona kwota, którą wybrana jednostka, przedsiębiorstwo czy – w ujęciu makroekonomicznym – społeczeństwo, zarabia na swoje utrzymanie. To właśnie te środki przeznacza się na zapłacenie rachunków, wszelkich innych zobowiązań finansowych, jak np. spłatę kredytu, bieżącą konsumpcję czy ewentualne inwestycje (w tym także w indywidualny rozwój, jak chociażby różnego rodzaju studia, kursy czy szkolenia).

Co ważne, cały czas należy jednak uwzględniać fakt, że jest to skrótowe ujęcie, a różne jednostki mogą określać pojęcie dochodu na nieco odmienne sposoby. Nie należy też mylić go z przychodem – ten ostatni mówi o wpływach, jakie osiągnięto np. po sprzedaży określonych towarów, lecz nie bierze pod uwagę poniesionych w tym czasie kosztów. Wśród nich są zaś m.in. opłaty związane z produkcją, ale też wynajęciem lokalu sprzedażowego, transportu, spłat ewentualnego kredytu itd. Nie jest zatem odzwierciedleniem realnej sytuacji finansowej danego przedsiębiorstwa czy konkretnej osoby.

Dochód pasywny – podstawy

W zakres generalnie pojmowanego dochodu, mogą wchodzić różne jego rodzaje, a jednym z nich jest dochód pasywny. Uznaje się, że jego generowanie nie wymaga zaangażowania wybranego podmiotu – tj. teoretycznie nie trzeba wkładać żadnej pracy, by co jakiś czas na koncie lądowały określone środki. Należy jednak podkreślić, że nie wszyscy eksperci zgadzają się z taką perspektywą i stwierdzeniem, że jest to dochód osiągany „bez jakiegokolwiek zaangażowania”. Owszem, większość definicji mówi o „braku stałego czynnego udziału" w tego typu zarobkowaniu, lecz jednocześnie podkreśla konieczność poniesienia określonego wysiłku początkowego lub inwestycji finansowej, jak np. zakup konkretnych akcji.

Co przy tym ciekawe, wiele źródeł umieszcza w kategorii dochodu pasywnego zyski osiągane m.in. z wynajmu posiadanych nieruchomości – czy jednak faktycznie ten sposób nie wymaga stałego zaangażowania? Nie do końca, ponieważ zwykle konieczne jest bieżące monitorowanie stanu wynajmowanego lokalu, reagowanie w razie jakichkolwiek związanych z nim problemów itd. Coraz częściej podkreśla się zatem, by traktować tę kategorię z nieco większą elastycznością, urealniając założenia – tzn. uznając, że jednak raz na jakiś czas konieczne jest przypilnowanie tego, co dzieje się z daną inwestycją, przy czym faktycznie nie wymaga to wkładania dużego, codziennego wysiłku, jak np. praca etatowa (pochodzący z niej dochód określa się „aktywnym”).

Co równie istotne – jak to zostało wspomniane – przyjmuje się, że zarobek pasywny ląduje na koncie „co jakiś czas”. Definicja dochodu pasywnego zwykle nie jest bowiem ograniczona do jasno wyznaczonego okresu. Jedni mogą generować pasywny dochód co miesiąc, inni co kwartał, a jeszcze kolejni zyskują tego typu wpływy tylko raz w roku (lub nawet rzadziej).

  Co jeszcze warto wiedzieć o dochodzie pasywnym?

• Pasywne zarabianie często jest „tym drugim” i stanowi uzupełnienie dochodu aktywnego. Wpisuje się zatem w ideę dywersyfikacji źródeł dochodu (tj. zarabianie pieniędzy z różnych źródeł), którą duża część ekspertów uznaje za istotną w zakresie zabezpieczenia finansowego określonych podmiotów.
• Dane jasno wskazują, że im wyższy kapitał będzie „pracował” na pasywny dochód, np. im większą sumę przeznaczy się na inwestycje giełdowe, tym wyższy będzie poziom zarobku.
• Osoby, których źródłem zarabiania jest dochód pasywny, określa się mianem „rentierów”.

Opodatkowanie dochodu pasywnego – co trzeba wiedzieć?

Pytanie o to, czy dochód pasywny jest opodatkowany, pojawia się dość często – tak, jak najbardziej jest. Pod tym względem niczym nie różni się od każdej innej formy zarabiania, a sposób jego rozliczania zależy od takich samych czynników, czyli przede wszystkim: kraju rozliczenia, podstawy prawnej (w tym np. rodzaju umowy), wysokości owego dochodu czy jego źródła (inaczej rozliczają się osoby zarabiające w branży rolniczej, a odmiennie te inwestujące w kryptowaluty, wynajmujące mieszkanie czy artyści). Sprawdzenie, jak opodatkowana jest wybrana forma zarobku pasywnego, jest zatem absolutnie konieczne w każdym jednym przypadku.

Pasywne źródła dochodu – przykłady

Do wyboru jest niezwykle wiele sprawdzonych sposobów, by w opisywany tu sposób poprawić swoją sytuację finansową. Wśród najczęściej spotykanych źródeł dochodu pasywnego, m.in. wymienić można:

• lokaty i inne depozyty bankowe;
• akcje giełdowe (warto pamiętać, że dywidendy często są wypłacane raz w roku);
• fundusze inwestycyjne;
• kryptowaluty;
• wynajem nieruchomości (zarówno wynajem mieszkań, lokali usługowych, jak i terenu, np. pod parking czy sezonowe atrakcje turystyczne);
• wynajem sprzętu (np. dronów czy urządzeń budowlanych);
• posiadanie praw autorskich do określonych dzieł, praw do znaków towarowych, licencji czy patentów;
• marketing sieciowy (MLM);
• franczyzę;
• różnego rodzaju świadczenia (np. rodzinne, emerytura, renta itp.);
• wynajem przestrzeni reklamowej (zarówno zewnętrznej, np. bilbordy czy miejsce na balustradzie balkonu, jak i w formie online);
• sprzedaż zdjęć, grafik, form wideo i innych propozycji umieszczanych w portalach stockowych;
• udział w programach afiliacyjnych;
• udział w programach partnerskich;
• tworzenie aplikacji mobilnych, a następie zarabianie z ich subskrypcji czy udostępniania w nich wspomnianych już powierzchni reklamowych,
• sprzedaż produktów cyfrowych (np. ebooków, webinarów, podcastów itd.);
• marka osobista w social mediach (np. prowadzenie bloga, kanału na YouTube, profilu na Instagramie czy Facebooku i umieszczane tam posty sponsorowane lub inne formy reklam).

Jak zatem widać, źródła dochodu pasywnego znajdują się w zasięgu ręki w zasadzie każdej zainteresowanej nimi osoby. W dużej mierze jest to zasługa internetu, który wytworzył nowe sposoby zarobkowania, często niewymagające wysokiego wkładu własnego. To właśnie brak owego wkładu jest bowiem uważany za jedną z najczęściej spotykanych przeszkód, jakie stoją przed osobami poszukującymi pasywnego dochodu – nie wszystkich stać przecież na zakup nieruchomości czy kupowanie akcji największych spółek. Tak dużych inwestycji nie wymagają jednak np. robienie zdjęć i umieszczanie ich w serwisach stockowych czy budowanie profilu na Instagramie, a jednocześnie także mogą stanowić pasywne źródło dochodu i przynieść istotne dla portfela korzyści finansowe.

Generowanie dochodu pasywnego – od czego zacząć?

Chęć zarabiania pasywnego to nie wszystko – bardzo ważne jest odpowiednie do tego przygotowanie. Po pierwsze, warto ocenić swoje możliwości inwestycyjne: jaką kwotę jest się w stanie początkowo włożyć w tego typu działania, ile ma się czasu na ewentualne doglądanie inwestycji, czy nie wiąże się z nimi ryzyko strat, a jeśli tak – czy posiada się odpowiednie zabezpieczenie?

Po drugie, konieczne jest dokładne zapoznanie się z możliwościami, które są w danym przypadku dostępne i interesujące. Co więcej, za ich wyborem powinna iść też odpowiednia edukacja. Im szerszą wiedzę posiada się na temat danego sposobu zarabiania, całej wybranej branży i procesów, na których się opiera, tym lepiej! Inwestowanie bez odpowiedniej wiedzy jest niezwykle ryzykowne.

Po trzecie, zarówno przed samym rozpoczęciem danej inwestycji, jak i już po podjęciu określonych działań – zwłaszcza początkowo – należy dokładnie monitorować sytuację. Dzięki temu szybko można wychwycić ewentualne sygnały ostrzegawcze i np. zmienić taktykę inwestowania (chociażby przenosząc środki na inną lokatę czy podwyższając czynsz wynajmu nieruchomości).

W kontekście dochodu pasywnego, bardzo ważna jest także cierpliwość, ponieważ zyski często przychodzą dopiero po określonym czasie. Jednocześnie należy też unikać natychmiastowego wydawania zarobionych środków, zwłaszcza jeśli nie ma się gwarancji co do stabilności źródła swojego dochodu pasywnego (np. inwestycje giełdowe w czasach dużych zmian politycznych).

Czy warto generować dochód pasywny?

Tak, jeśli ma się możliwość zarobkowania pasywnego, w tym np. określone środki, które można przeznaczyć na dodatkowe inwestycje, a do tego jest się wyposażonym w odpowiednią wiedzę – jak najbardziej!

Podkreśla się, że większość osób decyduje się na rozpoczęcie zarabiania pasywnego, by zyskać poczucie wolności finansowej i podnieść standard swojego życia. Jest to w pełni możliwe – tym bardziej, że zarabianie pasywne zwykle nie wiąże się z koniecznością rezygnacji z wykonywania aktywnej pracy, np. etatowej, dzięki czemu ma się podobną ilość wolnego czasu, a dostępne na koncie środki rosną. Oczywiście, jak to zostało wspomniane, w praktyce nie jest to wcale aż tak łatwe zarabianie i podjęcie określonych działań jest przy tym niezbędne. Nie zmienia to jednak faktu, że przemyślane podejście do zarabiania pasywnego może przynieść realne – korzystne! – zmiany.